2018 belooft een interessant BIM-jaar te worden. Nieuwe technologieën doen hun intrede, trends van vorig jaar zetten nu door en steeds meer bedrijven profiteren van gereduceerde faalkosten en productievere werkprocessen dankzij BIM. Voor wie zijn BIM-projecten naar een hoger niveau wil tillen, zijn dit zijn de 10 belangrijkste trends om dit jaar in de gaten te houden:
1. Modulair bouwen & prefab
Kosten reduceren en het bouwproces versnellen: dit zijn twee grote voordelen van modulair bouwen. Gebouwdelen worden in een werkplaats voorbereid en gemonteerd, al voordat er met de bouw begonnen is. Wie aan prefab denkt, denkt in eerste instantie misschien aan prefab betonmuren en vloeren, maar ook steeds meer MEP elementen worden prefab voorbereid. De Stabicad for Revit prefab module maakt zo’n workflow mogelijk. MEP engineers kunnen nu, op basis van de informatie in het BIM-model, snel prefab tekeningen genereren met daarop de juiste artikelinformatie en aanwijzingen voor de werkplaats. Zo kunnen onderdelen snel gemonteerd worden en ontstaat er een efficiënte workflow van ontwerp tot prefabricage en installatie.
2. Internet of Things
Slimme thermostaten en intelligente ventilatiesystemen zijn al geruime tijd de norm in de installatiebranche. De inmenging van grote technologiereuzen zoals Apple, Google en Samsung in deze markt zorgen ervoor dat onze huizen steeds slimmer gaan worden. Maar de verwachting is dat het Internet of Things (IoT) ook het werk van installateurs en modelleurs gaat veranderen. Denk aan de voordelen die IoT biedt als het gaat om ontsluiten van BIM-data aan prefab werkplaatsen, leveranciers of modelleurs. Modelleren en bestellen wordt veel eenvoudiger dankzij cloud-apps zoals de ABB Switch Range Configurator of de Rexel Wholesale Connector. Dankzij up-to-date data ontwerpt men direct met ‘ready to order’ producten die direct op de bouwplaats geleverd kunnen worden. Misschien nog niet direct zichtbaar, maar het Internet of Things gaat het werk van installateurs grondig veranderen.
3. Augmented/VR Reality
Vorig jaar schreven we al over de opkomst van Virtual en Augmented reality (VR en AR) in de installatiesector. Virtual reality, waarbij je uitgebreide 3D-modellen met een bril als de Oculus Rift kunt bekijken, leent zicht uitstekend voor projectpresentaties bij de klant. Augmented reality, waarbij de werkelijkheid met virtuele beelden samensmelt door bijvoorbeeld de Microsoft Hololens, is veelbelovend als het gaat om trainingstool of om clashtesten op locatie uit te voeren. Denk ook eens aan de mogelijkheden voor beheer op afstand middels een monteur op locatie met AR bril en een expert op kantoor. Voor velen nu nog toekomstmuziek, maar als producten in bouwprojecten voorzien zijn van de juiste data, is veel mogelijk. Ook in 2018 zijn de ontwikkelingen van deze visuele technologie interessant om in de gaten houden, want er komen steeds meer mooie toepassingen voorbij.
4. Direct bestellen uit het model
Het besef dat BIM meer is dan alleen het bieden van 3D-inzicht, groeit onder installateurs. Het verrijken van BIM-modellen met data maakt een model een stuk waardevoller, mits er op een slimme manier gebruik van wordt gemaakt. Zo zijn er steeds meer bedrijven die profiteren van samenwerkingen tussen fabrikanten, leveranciers en BIM-software-ontwikkelaars. Er komen voortdurend nieuwe bestelbare installatietechnische producten beschikbaar als BIM-objecten, inclusief actuele productgegevens, zoals artikelnummers en afmetingen. Dankzij deze informatie kunnen artikelen direct vanuit het model besteld worden. Voorbeelden van applicaties hiervoor zijn de MEPcontent Rexel Wholesaler App en de koppeling tussen Stabicad for Revit en Syntess ERP-software. Een groot voordeel van zulke tools is dat dubbel werk niet meer nodig is en dat de bestelde artikelen 1-op-1 overeenkomen met de gebruikte producten in het model.
5. Mobile cloud applicaties
In 2018 blijft de cloud collaboration-trend doorzetten, wat vooral terug te zien is in het gebruik van mobile cloud applicaties op de bouw. Real-time data uit het bouw- en ontwerpproces kunnen tegelijkertijd door verschillende mensen op verschillende locaties bekeken worden. Het enige wat hiervoor nodig is, is een internet verbinding. De Trimble Connect app is een mooi voorbeeld van zo’n platform waarop partners in de cloud kunnen samenwerken - vanaf de ontwerpfase tot en met de oplevering. Via de tablet, smartphone, PC en de Microsoft HoloLens kunnen engineers toegang krijgen tot de relevante en actuele informatie. Zo kunnen BIM-modellen eenvoudig gedeeld worden met de bouwplaats en kan ook er vanaf de bouwplaats snel gerapporteerd worden voor een productieve samenwerking.
6. BIM naar de bouwplaats: 3D-laserscans en drones
In 2018 zijn er meer mogelijkheden dan ooit te voren om BIM-modellen met actuele informatie te verrijken. Denk hierbij aan het werken met pointcloud: door middel van het uitvoeren van een 3D-laserscan kan op de bouwplaats een ‘puntenwolk’ worden gemaakt. Deze scan bevat alle accurate 3D-afmetingen van de bouwlocatie. Deze gegevens kunnen als basis worden gebruikt voor het BIM-model in bijvoorbeeld Revit. Dit biedt met name uitkomst bij complexe projecten waarbij het lastig (of zelfs gevaarlijk) is om projectdelen handmatig te meten. In combinatie met drones, die ook steeds vaker bij bouwprojecten worden ingezet, is dit een veelbelovende technologie voor het opleveren van accurate BIM-modellen.
7. Pick & Mix of Alles-in-Een?
Bij steeds meer producten is het mogelijk deze aan te passen naar de persoonlijke behoeften van de gebruiker. Deze trend zien we doorvloeien naar de installatiebranche: modelleurs kunnen zelf de tools kiezen waar zij mee willen werken. Een engineer die bijvoorbeeld vooral bezig is met het plaatsen van kleppen, heeft geen duur softwarepakket nodig met alles erop en eraan. Hij kan de apps downloaden die passen bij zijn taken en kan zijn abonnement opzeggen wanneer zijn werkzaamheden veranderen. Hier tegenover staat de opkomst van alles-in-een pakketten en Suites, die veel software functionaliteit gebundeld aanbieden. Zo hebben engineers een gigantisch aanbod ter beschikking met toegang tot alle tools. Twee verschillende modellen waarbij geldt: de gebruiker profiteert van een groter aanbod en flexibiliteit en kiest welke tools bij zíjn werkwijze aansluiten.
8. BIM goes green
Dat BIM voor een betere ketensamenwerking en interne efficiëntie zorgt, is wel bekend. Maar ook de duurzame voordelen die BIM biedt, spelen een steeds grotere rol. Door in de ontwerpfase al rekening te houden met materialen en energie-eigenschappen, kunnen gebouwen veel energiezuiniger gebouwd worden. Dit heeft voordelen zowel tijdens de constructiefase, waarbij dankzij BIM met prefab en modulaire constructies gewerkt kan worden, als tijdens de operationele fase. In deze laatste fase kan enorm bespaard worden op energiekosten en CO2-uitstoot, door juist product- en materiaalgebruik. Ook interessant is de ‘circulaire economie,’ waar bedrijven zoals de BAM mee experimenteren: in de ontwerpfase al de demontage van een gebouw simuleren, om ervoor te zorgen dat een gebouw ook met minimale inspanning en verlies gesloopt of gerecycled kan worden.
9. 3D-printen
Afgelopen jaar heeft de 3D-print technologie een enorme sprong gemaakt in de bouwsector. Met de technologie, die lang werd gezien als ‘gimmick’ voor nerds, werd in 2017 het eerste huis volledig 3D-geprint. De technologie heeft veel potentie om zeer accurate gebouwdelen te creëren, in relatief weinig tijd en met weinig materiaalverlies. Dankzij accurate digitale product- en projectdata (bijvoorbeeld in de vorm van 3D-componenten op MEPcontent) kan het 3D-printen op verschillende manieren van pas komen in een BIM-proces. Denk aan het snel maken van prototypes om te delen met bouwpartners of het fabriceren van componenten en prefab materiaal. Deze technologie gaat zich nog veel verder ontwikkelen en is er zeker een om in de gaten te houden.
10. 4D-, 5D- en 6D-BIM
Verder denken dan 3D-BIM lijkt op dit moment slechts voor een enkele installateur te zijn weggelegd. Maar daar gaat in 2018 verandering in komen; de eerste bedrijven zetten al stappen met 4D-, 5D- en zelfs 6D-BIM. Bij 4D-BIM praten we over het visueel inzichtelijk maken van de bouwplanning. Dit is mogelijk met bijvoorbeeld de Autodesk applicatie Navisworks. Maar met name 5D-BIM (kostencalculatie) en 6D-BIM (lifecycle management) zullen voor grotere projecten veel meerwaarde bieden. 5D-BIM voegt twee eigenschappen aan 3D-BIM toe: kosten en materialen. Naast de standaard ontwerpparameters worden nu ook details zoals geometrie, esthetiek, thermische en akoestische eigenschappen meegenomen in een project. Zo kunnen engineers al in een vroeg stadium zien welk effect een beslissing heeft op de kosten van een ontwerp. 6D-BIM richt zich vooral op de lange termijn, waarbij in een vroeg stadium data voor onderhoud en duurzaamheid wordt toegevoegd. Dankzij dit soort verbeteringen op gebied van samenwerking en datagebruik, halen installateurs ook in 2018 het maximale uit hun investering in BIM.
1. Modulair bouwen & prefab
Kosten reduceren en het bouwproces versnellen: dit zijn twee grote voordelen van modulair bouwen. Gebouwdelen worden in een werkplaats voorbereid en gemonteerd, al voordat er met de bouw begonnen is. Wie aan prefab denkt, denkt in eerste instantie misschien aan prefab betonmuren en vloeren, maar ook steeds meer MEP elementen worden prefab voorbereid. De Stabicad for Revit prefab module maakt zo’n workflow mogelijk. MEP engineers kunnen nu, op basis van de informatie in het BIM-model, snel prefab tekeningen genereren met daarop de juiste artikelinformatie en aanwijzingen voor de werkplaats. Zo kunnen onderdelen snel gemonteerd worden en ontstaat er een efficiënte workflow van ontwerp tot prefabricage en installatie.
2. Internet of Things
Slimme thermostaten en intelligente ventilatiesystemen zijn al geruime tijd de norm in de installatiebranche. De inmenging van grote technologiereuzen zoals Apple, Google en Samsung in deze markt zorgen ervoor dat onze huizen steeds slimmer gaan worden. Maar de verwachting is dat het Internet of Things (IoT) ook het werk van installateurs en modelleurs gaat veranderen. Denk aan de voordelen die IoT biedt als het gaat om ontsluiten van BIM-data aan prefab werkplaatsen, leveranciers of modelleurs. Modelleren en bestellen wordt veel eenvoudiger dankzij cloud-apps zoals de ABB Switch Range Configurator of de Rexel Wholesale Connector. Dankzij up-to-date data ontwerpt men direct met ‘ready to order’ producten die direct op de bouwplaats geleverd kunnen worden. Misschien nog niet direct zichtbaar, maar het Internet of Things gaat het werk van installateurs grondig veranderen.
3. Augmented/VR Reality
Vorig jaar schreven we al over de opkomst van Virtual en Augmented reality (VR en AR) in de installatiesector. Virtual reality, waarbij je uitgebreide 3D-modellen met een bril als de Oculus Rift kunt bekijken, leent zicht uitstekend voor projectpresentaties bij de klant. Augmented reality, waarbij de werkelijkheid met virtuele beelden samensmelt door bijvoorbeeld de Microsoft Hololens, is veelbelovend als het gaat om trainingstool of om clashtesten op locatie uit te voeren. Denk ook eens aan de mogelijkheden voor beheer op afstand middels een monteur op locatie met AR bril en een expert op kantoor. Voor velen nu nog toekomstmuziek, maar als producten in bouwprojecten voorzien zijn van de juiste data, is veel mogelijk. Ook in 2018 zijn de ontwikkelingen van deze visuele technologie interessant om in de gaten houden, want er komen steeds meer mooie toepassingen voorbij.
4. Direct bestellen uit het model
Het besef dat BIM meer is dan alleen het bieden van 3D-inzicht, groeit onder installateurs. Het verrijken van BIM-modellen met data maakt een model een stuk waardevoller, mits er op een slimme manier gebruik van wordt gemaakt. Zo zijn er steeds meer bedrijven die profiteren van samenwerkingen tussen fabrikanten, leveranciers en BIM-software-ontwikkelaars. Er komen voortdurend nieuwe bestelbare installatietechnische producten beschikbaar als BIM-objecten, inclusief actuele productgegevens, zoals artikelnummers en afmetingen. Dankzij deze informatie kunnen artikelen direct vanuit het model besteld worden. Voorbeelden van applicaties hiervoor zijn de MEPcontent Rexel Wholesaler App en de koppeling tussen Stabicad for Revit en Syntess ERP-software. Een groot voordeel van zulke tools is dat dubbel werk niet meer nodig is en dat de bestelde artikelen 1-op-1 overeenkomen met de gebruikte producten in het model.
5. Mobile cloud applicaties
In 2018 blijft de cloud collaboration-trend doorzetten, wat vooral terug te zien is in het gebruik van mobile cloud applicaties op de bouw. Real-time data uit het bouw- en ontwerpproces kunnen tegelijkertijd door verschillende mensen op verschillende locaties bekeken worden. Het enige wat hiervoor nodig is, is een internet verbinding. De Trimble Connect app is een mooi voorbeeld van zo’n platform waarop partners in de cloud kunnen samenwerken - vanaf de ontwerpfase tot en met de oplevering. Via de tablet, smartphone, PC en de Microsoft HoloLens kunnen engineers toegang krijgen tot de relevante en actuele informatie. Zo kunnen BIM-modellen eenvoudig gedeeld worden met de bouwplaats en kan ook er vanaf de bouwplaats snel gerapporteerd worden voor een productieve samenwerking.
6. BIM naar de bouwplaats: 3D-laserscans en drones
In 2018 zijn er meer mogelijkheden dan ooit te voren om BIM-modellen met actuele informatie te verrijken. Denk hierbij aan het werken met pointcloud: door middel van het uitvoeren van een 3D-laserscan kan op de bouwplaats een ‘puntenwolk’ worden gemaakt. Deze scan bevat alle accurate 3D-afmetingen van de bouwlocatie. Deze gegevens kunnen als basis worden gebruikt voor het BIM-model in bijvoorbeeld Revit. Dit biedt met name uitkomst bij complexe projecten waarbij het lastig (of zelfs gevaarlijk) is om projectdelen handmatig te meten. In combinatie met drones, die ook steeds vaker bij bouwprojecten worden ingezet, is dit een veelbelovende technologie voor het opleveren van accurate BIM-modellen.
7. Pick & Mix of Alles-in-Een?
Bij steeds meer producten is het mogelijk deze aan te passen naar de persoonlijke behoeften van de gebruiker. Deze trend zien we doorvloeien naar de installatiebranche: modelleurs kunnen zelf de tools kiezen waar zij mee willen werken. Een engineer die bijvoorbeeld vooral bezig is met het plaatsen van kleppen, heeft geen duur softwarepakket nodig met alles erop en eraan. Hij kan de apps downloaden die passen bij zijn taken en kan zijn abonnement opzeggen wanneer zijn werkzaamheden veranderen. Hier tegenover staat de opkomst van alles-in-een pakketten en Suites, die veel software functionaliteit gebundeld aanbieden. Zo hebben engineers een gigantisch aanbod ter beschikking met toegang tot alle tools. Twee verschillende modellen waarbij geldt: de gebruiker profiteert van een groter aanbod en flexibiliteit en kiest welke tools bij zíjn werkwijze aansluiten.
8. BIM goes green
Dat BIM voor een betere ketensamenwerking en interne efficiëntie zorgt, is wel bekend. Maar ook de duurzame voordelen die BIM biedt, spelen een steeds grotere rol. Door in de ontwerpfase al rekening te houden met materialen en energie-eigenschappen, kunnen gebouwen veel energiezuiniger gebouwd worden. Dit heeft voordelen zowel tijdens de constructiefase, waarbij dankzij BIM met prefab en modulaire constructies gewerkt kan worden, als tijdens de operationele fase. In deze laatste fase kan enorm bespaard worden op energiekosten en CO2-uitstoot, door juist product- en materiaalgebruik. Ook interessant is de ‘circulaire economie,’ waar bedrijven zoals de BAM mee experimenteren: in de ontwerpfase al de demontage van een gebouw simuleren, om ervoor te zorgen dat een gebouw ook met minimale inspanning en verlies gesloopt of gerecycled kan worden.
9. 3D-printen
Afgelopen jaar heeft de 3D-print technologie een enorme sprong gemaakt in de bouwsector. Met de technologie, die lang werd gezien als ‘gimmick’ voor nerds, werd in 2017 het eerste huis volledig 3D-geprint. De technologie heeft veel potentie om zeer accurate gebouwdelen te creëren, in relatief weinig tijd en met weinig materiaalverlies. Dankzij accurate digitale product- en projectdata (bijvoorbeeld in de vorm van 3D-componenten op MEPcontent) kan het 3D-printen op verschillende manieren van pas komen in een BIM-proces. Denk aan het snel maken van prototypes om te delen met bouwpartners of het fabriceren van componenten en prefab materiaal. Deze technologie gaat zich nog veel verder ontwikkelen en is er zeker een om in de gaten te houden.
10. 4D-, 5D- en 6D-BIM
Verder denken dan 3D-BIM lijkt op dit moment slechts voor een enkele installateur te zijn weggelegd. Maar daar gaat in 2018 verandering in komen; de eerste bedrijven zetten al stappen met 4D-, 5D- en zelfs 6D-BIM. Bij 4D-BIM praten we over het visueel inzichtelijk maken van de bouwplanning. Dit is mogelijk met bijvoorbeeld de Autodesk applicatie Navisworks. Maar met name 5D-BIM (kostencalculatie) en 6D-BIM (lifecycle management) zullen voor grotere projecten veel meerwaarde bieden. 5D-BIM voegt twee eigenschappen aan 3D-BIM toe: kosten en materialen. Naast de standaard ontwerpparameters worden nu ook details zoals geometrie, esthetiek, thermische en akoestische eigenschappen meegenomen in een project. Zo kunnen engineers al in een vroeg stadium zien welk effect een beslissing heeft op de kosten van een ontwerp. 6D-BIM richt zich vooral op de lange termijn, waarbij in een vroeg stadium data voor onderhoud en duurzaamheid wordt toegevoegd. Dankzij dit soort verbeteringen op gebied van samenwerking en datagebruik, halen installateurs ook in 2018 het maximale uit hun investering in BIM.